Mekong, câu chuyện dòng sông
TTCT - Paris đang vào thu. Những ngày này, ai có chút thời gian thả bộ quanh vườn Luxembourg đoạn từ đường De Médicis đến đại lộ Saint Michel sẽ có dịp khám phá những nét độc đáo của bộ ảnh triển lãm “Sông Mekong, câu chuyện về con người” của Lâm Đức Hiền, nghệ sĩ nhiếp ảnh người Pháp gốc Việt.
Triển lãm ảnh trên song sắt vườn Luxembourg là một hoạt động văn hóa quen thuộc với người dân Paris, đặc biệt là dân cư ở khu Quartier Latin, từ gần chục năm nay. Các triển lãm hoặc nhằm kỷ niệm một sự kiện lịch sử - như năm 2004 là những hình ảnh kỷ niệm 60 năm giải phóng nước Pháp - hoặc một sự kiện quan trọng của ngày hôm nay như hình ảnh về Cộng đồng châu Âu (EU) nhân cuộc bầu cử nghị viện châu Âu mùa xuân rồi.
Có khi triển lãm lại tập trung khắc họa hình ảnh con người, thế giới và vũ trụ qua các góc nhìn khác nhau như triển lãm ảnh trẻ thơ trên thế giới năm 2006 hay triển lãm ảnh chụp Trái đất từ trên cao vào năm 2000 thu hút hơn 2 triệu người xem. Qua những hình ảnh được trưng bày, người xem sẽ suy nghĩ về các vấn đề của thế giới hiện tại, từ đó hướng đến tương lai của con người và Trái đất. Các mục tiêu đó cũng chính là mối quan tâm của Thượng viện Pháp, chủ nhân của vườn Luxembourg đồng thời là nhà tổ chức các triển lãm.
| Triển lãm “Sông Mekong, câu chuyện về con người” là thành quả 15 năm cầm máy của Lâm Đức Hiền trong hành trình tìm lại cội nguồn của chính mình. Sinh ra trong một gia đình người Việt sinh sống tại Lào, Lâm Đức Hiền sống thời niên thiếu đầy ắp kỷ niệm bên dòng Mekong. Sau năm 1975, anh cùng gia đình vượt dòng Mekong để đến Thái Lan trước khi đến Pháp vào năm 1977. Tốt nghiệp trường mỹ thuật nhưng Lâm Đức Hiền đã chọn nhiếp ảnh để theo đuổi và tác nghiệp như một phóng viên tự do rồi nhanh chóng thành công với nhiều giải thưởng danh tiếng, được nhiều báo và tạp chí nổi tiếng như Newsweek, Le Monde đăng ảnh. Những năm gần đây, mối quan tâm chính của anh là cội nguồn và số phận của các dòng sông. |
Dòng Mekong dưới góc nhìn của Lâm Đức Hiền khi mênh mông dưới trời mưa gió, khi gần gũi như giai điệu nhạc tài tử của miền sông nước Hậu Giang. Dòng sông nuôi những gia đình nghèo khó phải mò cua bắt ốc sống qua ngày ở Sóc Trăng, nhưng dòng sông cũng cung cấp biết bao cá tôm để xuất khẩu ở An Giang. Dòng sông là tiếng hát ru, là điệu múa cung đình ở Campuchia, là nơi chia tay, là điểm hò hẹn của các em bé Lào tung mình trong nước biếc...
Con người sống hai bên dòng sông dù có gọi tên sông khác nhau nhưng đều giống nhau ở niềm vui, nỗi buồn, sự hân hoan và lòng khắc khoải. Họ ra đời, lớn lên và bám chặt vào dòng sông cùng không gian châu thổ của nó. Trong toàn bộ ảnh triển lãm, con người hiện lên qua không gian văn hóa đa dạng với những cách sống khác nhau mà dòng sông giống như một gạch nối kết hợp và dung hòa các dị biệt.
Hiện nay dòng sông Mekong đang bị đe dọa bởi sự khai thác vô trách nhiệm của con người. Nghệ sĩ Lâm Đức Hiền đặc biệt nhấn mạnh hiểm họa đến từ những dự án thủy điện khổng lồ của Trung Quốc tại thượng nguồn cũng như các dự án phá ghềnh thác để mở rộng giao thông thủy và kế hoạch đưa nước sông Mekong sang sông Dương Tử. Triển lãm về sông Mekong ngay giữa châu Âu còn phần nào nói lên mối quan tâm chung của nhân loại đến sự sống còn của một con sông quan trọng ở châu Á, khi mà vấn đề đã trở nên rất cấp bách.
Hòa hợp với tự nhiên, với mọi người xung quanh trong ước vọng đạt đến một thế giới trong lành và an bình hơn, đó chính là thông điệp mà dòng sông Mekong muốn gửi đến mọi người trên Trái đất.
Sau hai triển lãm rất thành công tại quê hương như: “Chân dung những ngôi sao thế giới tại Liên hoan phim Cannes ”, “Người Iraq ”... Lâm Đức Hiền lại một lần nữa làm xúc động người yêu nhiếp ảnh qua “Những bức chân dung Mekong ” (triển lãm tại IDECAF, 31 Thái Văn Lung, Q.1, TPHCM từ 17-10 đến 11-11).
“Những bức chân dung Mekong” gồm 16 bức ảnh khổ lớn (1,2 m x 1,9 m, đã từng được chọn triển lãm tại Festival Huế 2006) trong vô số chân dung mà Lâm Đức Hiền đã “chộp” được trong chuyến đi vào năm 1999.
|
Hồi ấy Lâm Đức Hiền đã tìm về Mekong - dòng sông tuổi thơ của anh - để thực hiện bộ nhật ký ảnh một chuyến đi ngược dòng lịch sử, với những câu chuyện rất riêng tư. Theo dòng nước chảy, anh đã trở về nguồn gốc thế giới, về cội nguồn của mình với những kỷ niệm ấu thơ (anh sống ở Lào đến sáu tuổi mới sang Pháp)...Lâm Đức Hiền đến sống tại Paris từ khi còn nhỏ. Anh học tại Trường Mỹ thuật Lyon, bắt đầu bằng học vẽ và điêu khắc, sau đó trở thành nhà nhiếp ảnh trong khuôn khổ các hoạt động nhân đạo. Anh đã nhiều lần chụp ảnh tại những điểm nóng như Ru-an-đa, Chesnia, Bosni và Irắc…
2001: Giải nhất World Press Photo với các bức chân dung Người Irắc
1995: Giải Leica, giải lớn của châu Âu về thành phố Vevey
1994: Giải "Dưới ba mươi" của Trung tâm nhiếp ảnh quốc gia
Học bổng của Quĩ Hachette-Bourse Villa Médicis hors les murs
Học bổng của Quĩ Marcel Bleuistein-Blanchet
Ngoài ra, anh còn cộng tác với nhiều báo và tạp chí nổi tiếng của Pháp như Géo, Paris Match, Le Monde, Télérama, La Croix…
Bên cạnh đó, anh còn hướng dẫn nhiều lớp đào tạo về nhiếp ảnh tại Hà Nội và Tp Hồ Chí Minh (2004) cho các nhà nhiếp ảnh trẻ của Việt Nam.
Lâm Đức Hiền đã nhiều lần triển lãm tại trung tâm văn hóa Pháp tại Hà Nội và Viện Trao đổi văn hóa với Pháp IDECAF tại tp Hồ Chí Minh. Anh đã tham gia Festival Huế 2006 vừa qua với triển lãm Những bức chân dung Mê Kông.
Một số giải thưởng của nhiếp ảnh Lâm Đức Hiền
2001: Giải nhất World Press Photo với các bức chân dung Người Irắc
1995: Giải Leica, giải lớn của châu Âu về thành phố Vevey
1994: Giải "Dưới ba mươi" của Trung tâm nhiếp ảnh quốc gia
Học bổng của Quĩ Hachette-Bourse Villa Médicis hors les murs
Học bổng của Quĩ Marcel Bleuistein-Blanchet
Tham gia xuất bản một số cuốn sách
2001: Những gương mặt - sách phóng sự về các chuyến công tác cùng tổ chức Enfants du monde, với sự phối hợp của Régine Desforges
1999 : Một tuổi thơ, nhiều tuổi thơ, NXB Liana Lévi ; Nhật kí hành trình, NXB Nathan, bộ sưu tập sách ảnh bỏ túi ; Irắc, khu vườn những lời thì thầm, NXB Anako
1996 : Liệu có phải người ta sống như thế, NXB Marval, sách nhiều tác giả ; Rõ khổ chúng ta, nhiều tác giả, bộ sưu tập chú thích ảnh.
1993 : Nước Rumania của những cậu bé đường phố, NXB Anako
Ngoài ra, anh còn cộng tác với nhiều báo và tạp chí nổi tiếng của Pháp như Géo, Paris Match, Le Monde, Télérama, La Croix… Anh còn hướng dẫn nhiều lớp đào tạo về nhiếp ảnh tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh (2004) cho các nhà nhiếp ảnh trẻ của Việt Nam.
"The Mekong, as far as the eye can see"
Mất khoảng sáu năm để thực hiện, cuối cùng Lâm Đức Hiền đã có được loạt tác phẩm đôi độc nhất vô nhị: những bức chân dung chân chất đặt trong cảnh vật hiền hòa của vùng sông nước Mekong .
Lâm Đức Hiền có bố mẹ đều là người Việt, nhưng do chiến tranh gia đình chuyển sang Lào và sinh anh tại đó. Hiện mang quốc tịch Pháp. Anh sống tại Paris từ nhỏ và tốt nghiệp chuyên ngành mỹ thuật Trường ĐH Mỹ thuật Lyon (bằng quốc gia về thể hiện nghệ thuật tạo hình).
Ngoài một số giải thưởng ảnh quốc tế, Lâm Đức Hiền còn xuất bản khá nhiều sách. Năm 2001, Lâm Đức Hiền đoạt giải nhất World Press Photo (giải thưởng ảnh báo chí hằng năm danh giá nhất thế giới) cho những bức ảnh chân dung anh chụp ở Iraq .
No comments:
Post a Comment