Thursday, July 29, 2010

Tản mạn chuyện kiến trúc & xây dựng(57)

Marina Bay Sands(Singapore)
File:Marina Bay Sands model 1.jpg
http://www.feltjungle.com/images/globetripping/marina-bay-sands-render.jpg


Civic spaces and sculptures adorn the Marina Bay Sands complex.


Civic spaces and sculptures adorn the Marina Bay Sands complex.


Artist rendtion of the Marina Bay Sands with the skyscrapers of Singapore.


Artist rendition inside the Marina Bay Sands.
http://farm1.static.flickr.com/71/211644445_6468276240_o.jpg
Các đô thị vệ tinh: Liệu có thể dàn hàng ngang cùng tiến?

Bản QH Hà Nội trình bày Đô thị lõi trung tâm, lõi mở rộng. Vòng ngoài có 5 đô thị vệ tinh: Sóc Sơn, Sơn Tây, Hoà Lạc, Xuân Mai, Phú Xuyên. Lọt trong Hành lang Xanh, giữa trung tâm và vệ tinh còn 3 đô thị nữa: Phúc Thọ, Quốc Oai và Chúc Sơn. Vậy không kể Lõi trung tâm thì 8 đô thị còn lại kia, cái nào xây trước cái nào xây sau, hay là cùng một lúc, tất cả các đô thị dàn hàng ngang, cùng tiến bước.

Đô thị vệ tinh Sơn Tây: Có nên hiện đại hóa một đô thị cổ?

Tập trung nhiều di tích lịch sử văn hoá, Sơn Tây lại định hướng trở thành đô thị hiện đại - lạc lối và mâu thuẫn. Ưu tiên du lịch - văn hoá - lịch sử kết hợp với thao trường huấn luyện, tập trung quân sự truyền thống vốn có mấy trăm năm nay, chẳng hơn chia lô bán nền tầm thường?

So với bên kia sông Hồng: Việt trì, Vĩnh Yên, Phúc Yên - các khu CN đã phát triển hàng chục năm nay thì Sơn Tây không có lợi thế cạnh tranh.

Xuân Mai, giấc mộng Thành phố hơn 30 năm trước không thành, nay cũng vậy - nó nên là một thị trấn êm đềm ven đường 6 và đường HCM, lấy trường ĐH Lâm nghiệp là trung tâm, hơn là một nơi tập cư đông đúc nhưng khó mở rộng sản xuất hay dịch vụ.

Gần với Lương Sơn, Hoà Bình thì nên chăng chia sẻ tiềm năng tích tụ dân cư, tạo nhiều việc làm cho tỉnh bạn - Xuân Mai đặt ra mục tiêu không gian dự trữ hơn là đô thị vệ tinh.

Phú Xuyên - cửa ngõ phía Nam HN được coi là đầu mối giao thông, nơi phát triển CN và tiểu CN... Nằm ở vùng trũng ngập, nơi đất có thể rất bừng sáng nếu giao thông thuỷ phát triển kết hợp với đường sắt và đường bộ. Thế mạnh này trùng lặp với Phủ Lý hay Hưng Yên, đã hàng chục năm nay đầu tư xong hạ tầng các khu CN, đô thị rồi nằm chờ phát triển.

Thay vì làm vệ tinh mới, hãy khai thác hết các vệ tinh cận kề có sẵn. Các nhà đầu tư thực sự (không phải nhà đầu cơ BĐS, chỉ thạo chiếm đất bán nền) sẽ cho lời giải thoả đáng. Nơi đây khả năng vẫn chỉ là tiềm năng trong nhiều năm tới.

Cầu Long Biên có từ đầu thế kỷ, sau 80 năm HN có thêm 2 cầu. Sau 30 nữa bằng vốn ODA, sắp có thêm 2 cầu mới hoàn chỉnh. Làng Văn hoá dân tộc VN vẽ từ năm 1990, sau 10 năm có 30 km đường nối Hà Nội tới, thêm 10 năm sau, con đường này mở rộng hơn kèm theo cả trăm dự án BĐS bám suốt một nửa chiều dài. Đô thị Ciputra hơn 300 Ha - đẹp nhất HN, đền bù đất rẻ mạt, đất nhà bán thật đắt, có từ những năm 90' cũng hơn chục năm chưa xong.

Nói vậy để thấy là 20 năm để dự kiến hoàn thành 8 đô thị là quá lạc quan, ảo tưởng

Tuy vậy, đô thị Sóc Sơn vốn ế ẩm nhất HN trong các cuộc đấu giá, nay rất có triển vọng do gần sân bay và các trục đường lớn nối ra hải cảng và lên phía Bắc. Điều quan trọng là xác định rõ phát triển theo hình thái đặc thù nào. Nếu không chỉ là những hàng rào tạm bợ chiếm đất - như đã từng như vậy mấy chục năm.

Hoà Lạc - đô thị vệ tinh triển vọng nhất

Hà Nội có khu HaBiotech quy mô 500 ha ở Tây Nam cầu Thăng Long. Mục tiêu là xây dựng khu nghiên cứu, ứng dụng công nghệ sinh học đầu tiên tại VN, gồm các khu dưỡng nghiệm, phòng thí nghiệm phục vụ nghiên cứu, phát triển, đào tạo liên quan ngành sinh học, nhằm thu hút các doanh nghiệp dược hàng đầu thế giới, đầu tư dự kiến hàng tỷ USD.

Các chuyên gia quốc tế thì cho rằng kế hoạch này là ảo tưởng. Tại Singapore, hạ tầng tốt hơn nhiều, thị trường rộng mở, môi trường thăng tiến nghề nghiệp ưu việt, vậy mà khó giữ chân các chuyên gia chứ kể gì đến các nhà khoa học hay doanh nhân hàng đầu.

Nơi ươm mầm công nghệ tốt nhất là Hoà Lạc, nơi có đủ không gian bố trí đồng bộ cơ sở nghiên cứu khoa học, đào tạo đại học, thực nghiệm sản xuất và đô thị dịch vụ, phù hợp với quốc gia mới ở chặng đầu phát triển.

Con đường nào dẫn đến Đô thị vệ tinh

Bỏ qua sự ngây thơ ranh mãnh, khi các dự án dự án BĐS lại có tên "công nghệ cao", "sinh thái" không có sức sống, Hoà Lạc đã được đầu tư hàng ngàn tỷ đồng, lại có con đường rộng thênh thang sắp hoàn thành - Quy mô có thể mở rộng vài ngàn Ha, không dừng lại ở con số 60 vạn dân.

Nếu như 5 vệ tinh dự kiến chỉ có 2 là thực tiễn trong vài chục năm tới (Hoà Lạc và Sóc Sơn) thì nhiệm vụ đặt ra là thay vì khai thác đô thị ngay 3 vệ tinh còn lại, thành phố lập quỹ đất dự trữ đặc biệt - sở hữu công chứ không để tư nhân hoá tràn lan.

Giao thông nối vệ tinh bằng các tuyến hiện trạng và nâng cấp là đủ, không cần xây mới. Quan trọng là nâng cao chất lượng đường xá và khai thác phương tiện phù hợp.

Ví dụ Láng - Hoà Lạc nối với đường 21 vòng về 32. Thay vì đường sắt trên cao chỉ cần phân làn xe buýt nhanh BRT là đủ. Lên Nội Bài không làm đường trên cao chỉ cần đẩy nhanh tiến độ đường sắt đô thị do Nhật Bản tài trợ. Đường sắt trên cao Yên Viên - Ngọc Hồi cần chú ý các cảng đầu mối ngoại ô thành phố liên kết với đường bộ, đường sông, chở khách và chở hàng (đặc biệt cầu cảng container)...

Đầu tư rất tiết kiệm nhưng thay đổi căn bản hiện trạng yếu kém giao thông hiện tại. Thay vì hàng chục tỷ USD cho các dự án kỳ vĩ - viển vông, chỉ cần 10% số đó - Thủ đô đàng hoàng hơn rất nhiều.

Tác giả: Huy Trần
Quy hoạch Hà Nội: Phi lý trở thành hợp lý?

Bản Quy hoạch Hà Nội chỉ ra không gian tiềm năng phát triển, nhưng muốn biến thành tài sản có giá trị, đem lại lợi ích nhân dân và làm giàu cho Thủ đô, đất nước thì cả hệ thống phải vào cuộc.

Cách đây ít lâu, khi nhận xét về quy hoạch Hà Nội, một vị Thứ trưởng Bộ Xây dựng đã phát biểu: "...Giá đất Hà Nội thuộc loại cao nhất nước là tiềm năng lớn, không thể để tiền đó rơi vào túi một số ít người mà cộng đồng không được hưởng lợi". Nếu theo định hướng này, bản quy hoạch Hà Nội có thể cải biến những vấn đề phi lý trở nên hợp lý

Phải hưóng tới ý nguyện nhân dân

Từ khi có bản vẽ quy hoạch theo "lối Tây" năm 1890 đến nay là 120 năm, Hà Nội có đến hơn chục bản vẽ quy hoạch. Nửa đầu TK 20 có khoảng "dăm lần", nửa sau cũng gần chục lần. Nhưng chưa bao giờ quy hoạch Thủ đô có đông đảo các giới tham gia như lần này. Ý kiến tham góp ngay từ đầu hình thành ý tưởng cho đến khi được phê duyệt, sau khi phê duyệt...chắc chắn sẽ tiếp tục nhận được những ý kiến đóng góp để kế hoạch phát triển đô thị hoàn thiện và hợp lý.

Cầu Thê Húc.
Bản quy hoạch mới sẽ thực sự có giá trị khi nhìn ra những nguyên nhân làm cho các bản quy hoạch trước đây còn hạn chế, gây phản ứng trong dư luận xã hội. Có thể đưa 2 ví dụ: Một là, ý tưởng chủ quan khi di dời Thủ đô lên Vĩnh Yên, Xuân Hoà hay Xuân Mai... Hai là, bản quy hoạch 108 cho dù được soạn thảo khá công phu, song khi triển khai chi tiết thì chỉnh sửa tuỳ tiện, các dự án phát triển đô thị khi thực hiện thì lại xem nhẹ lợi ích chung...

Những tồn tại trong phát triển đô thị Hà Nội làm ảnh hưởng nhiều mặt đến xã hội, nên quy hoạch Thủ đô lần này trở thành cơ hội để đông đảo các tầng lớp nhân dân bày tỏ ý nguyện của mình. Mong sao những góp ý cho bản quy hoạch được tiếp nhận một cách thực chất nhất, chọn lọc nhất.

Thúc đẩy cả xã hội vận động vì lợi ích chung

Cơn sốt đất phía Tây Hà Nội sau khi triển lãm quy hoạch vừa qua cho ta thấy 2 mặt của vấn đề. Mặt tích cực là giá trị đất đai Hà Nội rất cao, là động lực, sức hút đầu tư mạnh mẽ của toàn xã hội. Mặt tiêu cực là quản lý tài nguyên lỏng lẻo, bộ máy quản lý và nhận thức pháp luật trong xã hội còn thấp...nên xảy ra tình trạng đầu cơ đất đai tùy tiện, tự phát.

Bản quy hoạch chỉ ra không gian tiềm năng phát triển, nhưng muốn biến thành tài sản có giá trị, đem lại lợi ích nhân dân và làm giàu cho Thủ đô, đất nước thì cả hệ thống phải vào cuộc.

Ngành tài nguyên môi trường phải có hồ sơ quản lý đất đai tường minh, chính xác. Ngành tài chính phải có thuế suất hữu hiệu, điều chỉnh chuẩn xác hoạt động kinh doanh bất động sản, chuyển hoá tài sản công theo đúng quy luật kinh tế. Ngành tư pháp phải hoàn thiện các điều luật nhằm điều chỉnh kinh doanh BĐS tuân thủ luật pháp nghiêm minh. Ngành nội vụ phải kiện toàn bộ máy hành chính địa phương để các cấp chính quyền cơ sở thực thi trách nhiệm của mình một cách chủ động..v...v...

Tập trung hoá tài nguyên đất đai đang bị phân tán

Bản quy hoạch bắt tay vào soạn thảo với 744 dự án BĐS dày đặc trên diện tích 3.340km2. Việc đầu tiên là lập Hành lang Xanh để giãn cách đô thị trung tâm với các đô thị vệ tinh, nó còn là không gian cây xanh, mặt nước và phát triển sinh thái bền vững... Các dự án nằm trong khu vực này sẽ được các cơ quan chuyên môn cân nhắc sâu sắc để đảm bảo Hành lang Xanh hoàn thành sứ mạng của mình một cách thực chất.

Tất nhiên, để loại bỏ những thoả hiệp giữa chủ dự án và nhà quản lý cần có sự giám sát của cả xã hội. Hành lang Xanh sẽ là diện tích lớn nhất (hơn 2. 000 km2) tích tụ để sở hữu công dưói sự giám sát của xã hội?

Các không gian Xanh hai bên bờ sông Nhuệ, các rãnh Xanh, không gian lớn bên tượng đài Độc Lập (từ sông Nhuệ đến vành đai 4) sẽ can thiệp vào hàng trăm các dự án BĐS manh mún để bổ sung cho không gian công cộng của Thủ đô hàng trăm km2 nữa.

Khu đất rộng hàng chục km2 bờ Đông và Tây Hồ Đồng Mô đang khoanh vùng dự trữ làm Trung tâm Hành chính quốc gia. Đã có nhiều ý kiến thảo luận, nên chăng ta thay từ TTHCQG thành khu đất dự trữ Quốc gia, vì đằng nào thì 40 năm nữa mới bàn đến. Nhưng ngay bây giờ, nếu thành phố khoanh vùng trưng dụng trồng cây, làm thành rừng xanh bên hai bờ hồ Đồng Mô thì quý biết bao: Không làm nhà chia lô, kinh doanh giải trí, không cấp đất làm sân golf. Nơi đây Hà Nội có công viên rộng gấp 4 lần Hồ Tây thì quả là đáng quý.

Dự trữ quỹ đất cho những nhu cầu phát sinh trong tương lai

Hầu hết các nhà lập quy hoạch thường bối rối khi phải trình bày một viễn cảnh tương lai trước những câu hỏi đặt ra bởi câu hỏi xuất phát từ nhãn quan hiện tại, đôi khi còn từ những chiêm nghiệm trong quá khứ.

Ảnh: dothi.net
Bản quy hoạch Hà Nội đương nhiên phải chỉ ra nơi nào sẽ xây dựng các bệnh viện, trường ĐH và các cơ quan trụ sở của thành phố lẫn Trung ương (gọi tắt là công sở). Trong khi phần lớn chủ nhân những toà nhà này không mặn mà với kế hoạch di chuyển.

Nếu như đồng ý gác lại chuyên TTHCQG trong 40 năm tới, thì ngay bây giờ, vị trí các công sở mới ở đâu? Hiện nay, hầu hết công sở cũ chỉ là nơi làm việc các Nha, sở thời thuộc địa. Phòng ốc chật hẹp, trang bị cổ lỗ không phù hợp thiết bị tiện nghi hiện đại. Thực tế nhiều đơn vị đã có kế hoạch cụ thể di chuyển ra ngoài. Khoảng cách 10-15 km từ trung tâm ra nơi mới giờ đây không là vấn đề.

Đẹp nhất là các công sở đặt ở Tây Hồ Tây. Nơi đây gần cơ quan CP, Quốc Hội, TƯ Đảng ở Ba Đình- tiện lợi vô cùng. Tốc độ hiện đại hoá phưong tiện di chuyển đã làm cho khoảng cách vài chục km trong tương lai sẽ còn ngắn hơn vài km như hiện tại.

Nếu TTHCQG chưa xây ngay thì đường nối từ vành đai 4 chưa cần làm. Đất đai chỗ này cũng không cần tích tụ vì đằng nào cũng thuộc đất Vành đai Xanh - sở hữu công rồi.

Xây "Hà Nội mới" hết bao nhiêu tiền cũng không phải đi vay

Tổng vốn cho giao thông là gần 41 tỷ USD tính đến 2030 bao gồm giao thông đối ngoại khoảng 11.4 tỷ, giao thông đô thị trung tâm khoảng 22 tỷ, giao thông liên kết các đô thị khoảng 0.45 tỷ, giao thông đô thị vệ tinh khoảng 3.65 tỷ, giao thông ngoại ô 0.9 tỷ và các công trình đầu mối giao thông khoảng 2,5 tỷ USD.

Giao thông trung tâm nhiều tiền nhất là các tuyến đường sắt trên cao dưới ngầm (gần 10 tỷ USD). Nếu diện tích thu hồi 1 triệu m2 từ công sở, giá chuyển đổi 10.000USD/m2, Hà Nội có 10 tỷ USD. Chuyển giao không gian ngầm, thành phố mua lại các nhà ga, các chủ đầu tư tha hồ xây dựng các trung tâm thương mại, ga ra, dịch vụ kỹ thuật. Thành phố sẽ chủ động nguồn vốn (đã có vài nhà đầu tư Âu, Mỹ âm thầm khảo sát cơ hội này).

Hơn 12 tỷ cho giao thông khác gồm cầu vượt, đường vành đai, trên cao nên giao cho các nhà đầu tư tư nhân theo hình thức BOT, thành phố chỉ cần có chính sách huy động vốn hợp lý, thu phí đường, bãi đỗ tự cân đối, không phải đổi đất hạ tầng gì lèm nhèm.

Đô thị vệ tinh, giao thông đối ngoại không cần đầu tư vội. Vệ tinh phát triển đến đâu, đường làm tới (nhiều vệ tinh trên thế giới tồn tại èo uột không ai đến và đi cả). Kinh nghiệm làm đường BOT, hoán đổi đất giá trị nội đô lấy tiền xây công sở mới và làm đường đắt tiền sẽ là bài học tốt để đầu tư dần các hạng mục tiếp theo.

Đô thị lõi mở rộng có khả năng tiếp nhận 2 triệu ngưòi sẽ biết đất thành vàng cho Hà Nội. Giả sử mỗi ngưòi có 25 m2 nhà ở mới, giá rẻ 1.000USD /m2 thì chỗ nhà ở này có giá trị 50 tỷ USD. Thành phố thu về từ tiền đất, thuế BĐS khoảng 1/3 thì Hà Nội ta không thiếu tiền nạo vét sông hồ, vườn hoa cây xanh, bệnh viện trường học, xe buýt công cộng...

Tác giả: Trần Huy Ánh
Hai tồn tại cốt tử trong quy hoạch thủ đô
“Thành phố buồn” nhưng lại xa hoa bậc nhất

Khu nghĩa địa làng An Bằng (xã Vinh An, huyện Phú Vang, Thừa Thiên - Huế) được xem là “thành phố lăng mộ” xa hoa bậc nhất Việt Nam. Ở đây có những “lâu đài lăng mộ” trị giá hàng tỷ đồng. Hàng ngàn lăng mộ nằm chen chúc trên một đồi cát trắng rộng gần 70ha. Tình trạng đua nhau xây lăng mộ tiền tỷ để thể hiện “đẳng cấp” của dòng họ mình, đất người chết lấn đất người sống một cách vô tội vạ, khiến chính quyền địa phương đau đầu. Bên cạnh những ngôi mộ hàng chục ngàn đôla ấy vẫn có nhiều gia đình sống trong những căn lều tạm bợ, phải chạy ăn từng bữa.

Bài 1: LĂNG MỘ TIỀN TỶ TRÊN ĐỒI CÁT TRẮNG


Quần thể lăng mộ nguy nga ở làng An Bằng

NGOẠI TỆ VỀ LÀNG

Khu nghĩa địa làng An Bằng được xem là “thành phố lăng mộ”, “đô thị người chết”, “thành phố ma”... với quần thể lăng mộ tiền tỷ đồ sộ, sầm uất. Nơi này rộng bát ngát, chiếm cả một khoảng đất bao la, hoành tráng nhất làng. Một du khách người Pháp tên André Crozeilles phải thốt lên kinh ngạc: “Một vùng cát trắng mà trở thành một đô thị người chết!”. Đi giữa “mê cung” lăng mộ ấy, chúng tôi quá mải mê chụp ảnh nên bị lạc, rất lâu sau mới tìm được lối ra.
Ông Đặng Văn Tâm (78 tuổi), một bậc cao niên trong làng cho biết: “An Bằng có 44 dòng họ. Con cháu họ nào cũng góp tiền xây nhà thờ, lăng mộ họ tộc của mình, mỗi lăng có kinh phí từ 500 triệu đồng trở lên. Nhiều lăng mộ giống như lâu đài, trị giá 2 - 3 tỷ đồng là chuyện bình thường. Mấy chú nhìn ngôi đình làng cũng đủ khiếp với số lượng vật liệu: 22 tấn xi măng, 14 tấn sắt thép... kinh phí tổng cộng hơn 1,4 tỷ đồng. Trước đây, bà con quanh năm bán mặt cho biển, bán lưng cho trời làm nghề đánh bắt hải sản. Nếu trời yên biển lặng thì làm đủ ăn, còn không thì ăn cháo xương rồng”. Chẳng mấy chốc, làng An Bằng cực khổ, thiếu ăn bỗng nhiên thay da đổi thịt một cách nhanh chóng như chàng tiều phu trở thành hoàng tử. Đa số người dân ở đây đi nước ngoài rồi gửi tiền về xây lăng đắp mộ. Nhưng tiền ở đâu mà người An Bằng lại xây những “biệt thự lăng” tiền tỷ như vậy tại một ngôi làng nhỏ nằm nép mình bên bờ biển Thuận An chỉ toàn cát trắng với cây xương rồng?
Với quan niệm “sống nhờ mồ nhờ mả, chứ không nhờ cả bát ăn”, “sống gửi, thác về”, con người có sinh có tử, cho nên làng xã nào trên đất nước ta cũng có nghĩa trang. Còn tại làng An Bằng, theo quan niệm của bà con, nên xây lăng trước để khi nhà có người chết, không phải lo tiền xây lăng nữa; vả lại xây trước bao giờ cũng cẩn thận, hoành tráng hơn. Sau khi chết, nếu trong vòng 50 ngày mà không xây được lăng thì phải đợi đến 3 năm sau mới được phép xây; như vậy là con cháu có lỗi, bất hiếu với người đã khuất. Bởi thế, ai cũng lo chuyện xây lăng cho mình và người thân ngay từ khi còn sống. Anh Trương Tấn Minh (51 tuổi) khoe: “Làng mình xây lăng mộ lớn như vậy để trả ơn cho ông bà tổ tiên vì đã phù hộ cho mình làm ăn”.
Hơn nữa, “An Bằng có khoảng 95% gia đình có người thân ở nước ngoài. Từ năm 1990, làng có phong trào xuất ngoại khi dòng người ồ ạt đi nước ngoài. Thế hệ cha ông đi trước rước con cháu theo sau, cha mẹ bảo lãnh cho con, chồng bảo lãnh cho vợ... Cũng từ đó, ngoại tệ ồ ạt đổ về làng, đời sống ấm no, sung túc và việc xây lăng mộ càng được quan tâm, chăm lo chu đáo” - Chủ tịch UBND xã Vinh An, Phạm Bình Tịnh cho biết.


“Lâu đài” lăng mộ trên cát

VUI NHƯ... NGHĨA ĐỊA
Nhìn từ xa, bóng dáng của “thành phố lăng” cao vút lên trời đã tạo nên những hiệu ứng thẩm mỹ vô cùng ấn tượng, độc đáo. Đa số người dân An Bằng tự hào với khu “biệt thự lăng” của mình và có lẽ không ai thấy ái ngại khi sống bên một khu nghĩa địa đồ sộ, hoành tráng như vậy. Nơi này ồn ào, náo nhiệt chứ không hề có không khí ảm đạm, buồn thê thảm như nhiều khu nghĩa địa khác. Nghĩa địa này được thiết kế rất đa dạng bao gồm truyền thống pha lẫn Đông Tây kim cổ. Hàng ngàn công trình được thiết kế như lăng mộ vua chúa thời xưa với những cột trụ, tháp cao chọc trời.

Tất cả đều được xây đắp, tô vẽ rất công phu, tỉ mỉ với những đường nét, hoa văn rất cầu kỳ, có đủ long, ly, quy, phượng. Kiến trúc lăng mộ thôi thì đủ các kiểu: nét Trung Hoa có bia bằng đá granito đội bởi con rùa vàng và diềm mái chạy hoa sen; phần mái tròn chịu ảnh hưởng mỹ thuật Ấn Độ, Ba Tư; vòng cung cửa vòm là hình tròn bán nguyệt; nóc vòm giống như cái lọng hoặc cái bình mà Quan Thế Âm Bồ Tát hay cầm; cái lan can hình hoa huệ của phương Tây.
Điều đặc biệt ở khu lăng mộ này là những biểu tượng, chủ đề Phật - Chúa nằm chung, xen lẫn với nhau. Lăng mộ này trang hoàng với hình chữ Vạn, hình bánh xe luân hồi, hình chữ Phúc...; lăng mộ kia, con chiên Thiên Chúa thì nằm yên nghỉ dưới bóng Thánh giá hay Mẹ Maria... Nơi đây như là một cứ điểm cuối cùng ở Việt Nam đã tạo cơ hội phục chế lại đa số những tàn tích nghệ thuật triều Nguyễn.


Những cột tròn với thiết kế rồng bay, phượng múa tại một lăng mộ

Đạo lý uống nước nhớ nguồn, hướng về quê Việt luôn trong tâm thức người làng An Bằng, dù nhiều người đã ra hải ngoại làm ăn, sinh sống. Xây lăng mộ là để báo hiếu, thể hiện ước mơ, khát vọng về một niềm hạnh phúc, một đất nước an lạc, thái bình thông qua quần thể kiến trúc, họa tiết, bố cục trên lăng...
Ngày nay, tâm lý người già là họ lo trước cái chết và cũng muốn mồ yên mả đẹp, nên họ sửa sang mộ phần của thân nhân và xây trước sinh phần. Ông Nguyễn Cảnh Sang (82 tuổi) cho biết: “Ở làng chúng tôi, chỉ có hai điều là xây lăng mộ ngày càng nhiều và ngày càng có nhiều người già đang đợi để đến nơi đó”.

Bài 2: HIẾU THẢO HAY PHÔ TRƯƠNG, XA HOA?

“Thành phố lăng mộ” nguy nga, đồ sộ ấy như là tấm lòng hiếu thảo của con cháu đối với ông bà tổ tiên, khiến nhiều người phải ngưỡng mộ. Nhưng tự nó bộc lộ sự phô trương, xa hoa quá mức, không cần thiết và nảy sinh những điều ngang trái khó giải quyết.


Lăng mộ hoành tráng hơn nhà cao tầng, ranh giới giữa thế giới người chết và cuộc sống bình thường rất mong manh

ĐỔ TIỀN THỂ HIỆN “ĐẲNG CẤP” DÒNG HỌ
Người thân ở nước ngoài tấp nập gửi đôla về cho con cháu xây lăng mộ tổ tiên, ông bà. Nhiều khu “an nghỉ” hoành tráng như cung điện. Thậm chí có ngôi mộ phá dỡ xây lại 2 - 3 lần mới vừa lòng chủ nhân. Cách đây 10 năm, ông Lê Ph. xây lăng cho cha mẹ phỏng theo kiến trúc cổ điển ở châu Âu hoành tráng làm cả làng nể phục. Để làm được mẫu lăng này, ông Ph. phải thuê kỹ sư xây dựng rành về lăng tẩm thiết kế mấy tháng trời. Năm 2003, con cháu họ Nguyễn góp tiền xây mộ cho ông tổ mình. Sau một năm hoàn thành, lăng mộ này rộng hơn ngàn mét vuông, được chạm khắc phù điêu công phu, lộng lẫy với kinh phí gần tỉ đồng. Liên tục, các họ: Hoàng, Đặng, Trương, Trần... đua nhau đầu tư xây nhà thờ, lăng mộ của họ mình với số tiền lớn gấp nhiều lần những lăng mộ được xây dựng trước đó. Nhà thờ họ Trương tu bổ ròng rã 2 năm mới xong, ngốn gần 70.000USD.
Mấy ngày nay, người dân bàn tán xôn xao chuyện họ Lê (có nhiều người ở nước ngoài, làm ăn khấm khá) bàn nhau đập phá lăng cũ xây lăng mới trị giá cả trăm ngàn đôla để báo hiếu công đức tổ tiên, vừa thể hiện “đẳng cấp” của dòng họ mình so với bà con trong làng. Ông Phan Ch. (72 tuổi) có 4 người con định cư ở Mỹ, đã lo nơi yên nghỉ của mình khi xây khu lăng mộ đồ sộ, sát con đường liên thôn với gần 40.000 đôla.
Đội ngũ thợ xây ở đây chẳng bao giờ phải nghĩ đến chuyện thất nghiệp, bởi nhu cầu xây “lâu đài người chết” ngày một lớn. Thợ hồ làng này được xuất ngoại để chăm sóc bàn thờ tổ tiên cho Việt kiều. Anh Lê Phước, một thợ hồ khoe: “Thằng cháu tôi qua Úc làm được ba tháng mà gửi về mấy chục triệu. Trước đây nó cũng thợ hồ như tôi, nhưng một ông Việt kiều mê tay nghề nó nên gửi tiền, làm giấy tờ cho nó qua bên đó làm thợ luôn”.


Khắp làng An Bằng, ôtô đậu san sát bên đường, nhà cao tầng mọc lên chi chít, còn sầm uất hơn cả một góc trung tâm thành phố

Phong trào xây lăng mộ ồ ạt, lộn xộn, không theo quy hoạch nào, từng dòng tộc đua nhau xây lăng mộ khiến chính quyền địa phương đau đầu, thậm chí “bất lực”. Có nhiều ngôi mộ diện tích lên tới cả ngàn mét vuông. Chỉ trong một thời gian ngắn, lăng mộ bít kín cồn cát. Lăng mộ “bao vây” nhà ở người dân, địa phận giữa người sống và người chết rất mong manh. Trong đó, có nhiều lăng mộ của người còn sống “xí phần” đất.
Anh Đặng Trúc, cán bộ địa chính xã lo lắng: “Việc lấn chiếm đất theo kiểu mạnh ai nấy làm đang diễn biến phức tạp, thậm chí có người quây hàng trăm mét vuông đất và tình trạng qua mặt chính quyền, chuyển nhượng mua bán đất đang xảy ra. Trung bình mỗi ngôi mộ có diện tích từ 35 - 100m2. Không ít ngôi mộ đã “vượt rào” chiếm phần đất rộng từ 500 - 1.000m2, trị giá hàng tỷ đồng. Chủ tịch UBND xã khẳng định vẫn có tình trạng “cò”, đất, nâng giá đất nhưng chính quyền khó thể kiểm soát nổi.
Năm 2008, UBND tỉnh có quyết định phê duyệt quy hoạch tổng thể nghĩa trang, nghĩa địa trên địa bàn đến năm 2015, quy định chỉ tiêu đất dành cho mỗi mộ chôn cất một lần tối đa không quá 5m2/mộ, mộ cải táng tối đa không quá 3m2/mộ. Tuy nhiên, ở làng An Bằng, hàng trăm ngôi lăng mộ vẫn đua nhau mọc lên với diện tích lên tới cả trăm mét vuông/mộ mà không có bất cứ sự can thiệp, xử lý nào từ chính quyền địa phương. Ông Phạm Bình Tịnh, Chủ tịch xã Vinh An thừa nhận: “Rất khó để thực hiện quyết định của tỉnh vì nếu chỉ tiêu đất dành cho mỗi mộ chôn cất không quá 5m2/mộ thì không thực hiện được với địa hình là đất đồi cát. Hơn nữa, người dân vốn có phong tục, tập quán xây lăng mộ lớn nên rất khó thay đổi ngay được. Những việc đụng đến tâm linh người chết thì ai cũng sợ, không dám can thiệp mạnh tay”.


“Cung điện lăng mộ” xây quá quy định cho phép, chính quyền khó can thiệp vì là vấn đề tâm linh của người dân

PHẬN ĐỜI HIU QUẠNH BÊN LĂNG MỘ LỘNG LẪY
Đi khắp làng An Bằng, đường bê tông chạy vào tận ngõ, ôtô đậu san sát ven đường, những khu nhà cao tầng nằm chi chít còn sầm uất hơn ở trung tâm thành phố. Quanh năm đều có Việt kiều gửi ngoại tệ về xây nhà cửa, lăng mộ, nhà thờ họ, đình, chùa... Nơi được đầu tư nhiều nhất là khu nghĩa địa của làng. Nhiều người cho rằng, những hồn ma reo cười rạng rỡ ở “thành phố lăng”. Điều này có phần đúng vì mọi người sẽ choáng ngợp, ngỡ ngàng trước những lâu đài lăng mộ với những kiến trúc muôn vẻ tươi vui.
Trái ngược với cảnh lộng lẫy, xa hoa đó, làng vẫn còn nhiều phận người khốn khó. Tưởng rằng xây lăng mộ rầm rộ, hoành tráng như vậy thì đời sống mọi người sẽ sung túc, nhưng vẫn còn 80 hộ nghèo/900 hộ. Nhiều gia đình vẫn phải sống trong những túp lều xiêu vẹo, rách nát, cuộc sống lay lắt từng ngày bên cạnh những lâu đài lăng mộ hàng tỷ đồng.
Chị Lê Thị Xưng (51 tuổi) đang phải chạy ăn từng bữa nuôi ba đứa con. Chị Xưng tủi thân: “Giờ đến miếng ăn còn chưa lo nổi nói chi đến chuyện xây lăng mộ. Nhà đã hư hỏng nhiều mà không có tiền sửa chữa”. Vợ chồng anh Tiến (45 tuổi) gần 20 năm nay vẫn ở tạm trong căn nhà lụp xụp. Anh cùng vợ quần quật suốt ngày đêm nuôi 9 miệng ăn, 4 đứa con đi học. Anh Tiến buồn rầu: “Thấy người ta đổ hàng trăm triệu đồng xây lăng cho người chết, trong khi nhà mình không có chỗ ở ổn định, cũng buồn và xót xa”. Khá giả hơn một chút là gia đình chị Văn Thị Hạnh (39 tuổi). Nhà có 6 anh chị em, 5 người đi định cư nước ngoài... vừa gửi về gần 3 cây vàng cho bố lo hậu sự. Con cháu tập trung xây cho ông ngôi mộ to nhất nhì trong làng. Cõi âm được chăm lo chu đáo là thế còn gia đình chị Hạnh xây căn nhà để ở thì thiếu thốn phải đi vay mượn ngân hàng. Vợ chồng chị mở hàng nước bán tạm gần UBND xã.
“Thành phố lăng mộ” cứ ngày càng lấn át cả khu dân cư của người đang sống. Bên cạnh những lâu đài người chết vẫn còn những phận người nghèo khổ đang chạy ăn từng bữa, ở tạm bợ. Không chỉ làng An Bằng, mà rất nhiều nơi ở nước ta vẫn còn cảnh trái ngược như thế. Chỉ cần tấm lòng và một chút san sẻ, khoảng cách đó chẳng mấy chốc được xóa bỏ.
Hôm nay về An Bằng, người dân vẫn ngâm nga:
“... Lòng thành con cháu vui mừng tạo bia
Được nhờ phúc ấm xưa kia
Ngàn năm xây dựng lăng bia an lành...”.

Bài, ảnh: HOÀNG QUÂN

http://www.bestwaytoinvest.com/UserFiles/Image/Abu_Dhabi_2-real%20estate.jpgNhư đã biết Abu Dhabi cùng với Dubai là hai tiểu quốc quan trọng nhất trong bẩy tiểu quốc của Ả Rập Thống Nhất Emirates (United Arab Emirates) nằm ở phía nam Vịnh Ả Rập (Vịnh Ba Tư cũ).

Ả Rập ngữ Abu có nghĩa là Bố, Cha. Phân tích Abu có A- và -bu.Theo duy dương, A chỉ những lãnh tụ phái nam thuộc dòng nọc, mặt trời như Atum, Atom, Aton, Adam, Allah... (xem Tự Điển Tương Đồng Việt và Anh Ngữ), tên các vị thần, lãnh tụ nam giới thuộc ngành nọc dương mặt trời của Maya đều khởi đầu bằng chữ Ah.... Việt ngữ cổ A-Đuốk là tên Hùng Vương (Bình Nguyên Lộc), cổ ngữ Việt áng là cha... Còn -bu liên hệ với Việt ngữ pu- , bố... Abu liên hệ với Anh ngữ abbot, tu viện trưởng. Ả Rập ngữ Dhabi là con hươu. Abu Dhabi là Cha Hươu, Bố Hươu. Theo một truyền thuyết vùng này có loài hươu zaby nên mới có tên là Bố Hươu Abu Dhabi. Ngày xưa, Abu Dhabi có tên là milh (Ả Rập ngữ có nghĩa là “muối”) vì là vùng nước mặn. Ngày nay một hòn đảo còn có tên là Milh. Ta thấy milh biến âm với Việt ngữ muối, mặn.

http://www.gislev-rejser.dk/travel/upload/images/Forenede%20Arabiske%20Emirater/Dubai/Dubai%20-%20Abu%20Dhabi%20skyline.jpg Abu Dhabi là tiểu quốc giầu mạnh nhất trong À Rập Thống Nhất Emirates. Abu Dhabi vững về tài chánh hơn Dubai vì có nhiều dầu hỏa hơn Dubai, mỗi ngày bơm lên ba triệu thùng dầu thô, là nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới, ước tính có hơn 9% số dầu dự trữ thế giới. Như đã biết lãnh tụ Khalifa của Abu Dhabi đã bỏ ra 10 tỉ Mỹ kim để cứu Dubai và Emirates ra khỏi cơn khủng hoảng tài chánh năm 2009 vừa qua.

Bảo tàng viện Abu Dhabi Guggenheim lớn nhất thế giới được thiết kế bởi kiến trúc sư người Hoa Kỳ Frank O. Gehry, người đã vang danh thế giới sau khi vẽ kiểu bảo tàng viện Bilbao Guggenheim ở Bilbao, Tây Ban Nha năm 1997 (chỉ có hơn mười năm mà đã có hơn 10 triệu khách viếng thăm).

Bảo tàng Viện Louvre Abu Dhabi do Jean Nouvel vẽ kiểu

Dự án xây chi nhánh Louvre Abu Dhabi dự trù là một tỉ Mỹ Kim do Jean Nouvel thiết kế và do công ty Đức Bauer xây cất.

Khi Bảo Tàng Viện Louvre và Guggenheim hoàn tất vào năm 2012, Công Ty Phát Triển-Đầu Tư Du Lịch ước tính Đảo Hạnh Phúc sẽ tiếp đón khoảng 2.7 triệu du khách mỗi năm và sẽ là chỗ cư ngụ của 160.000 cư dân.

.Trung Tâm Trình Diễn Nghệ Thuật (Performing Arts Centre) do Zaha Hadid Vẽ Kiểu.

Trung Tâm Trình Diễn Nghệ Thuật (Performing Arts Centre) do Zaha Hadid (ảnh chụp từ hình mô hình của tác giả)

Trung Tâm Trình Diễn Nghệ Thuật do nữ kiến trúc sư Zaha Hadid người Anh gốc Iraq vẽ kiểu lấy ý từ một loài thảo mộc mọc trong sa mạc trông giống hình con biến hình trùng amíp.

.Bảo Tàng Viện Hải Dương Học do Tadao Ando Vẽ Kiểu.

Abu Dhabi cố thực hiện một giấc mơ cho nghệ thuật Ả Rập, một hiện trường mới ở Trung Đông.Hơn thế nữa, ngoài các bảo tàng viện, trung tâm trình diễn nghệ thuật, văn hóa, Abu Dhabi còn có những phân nhánh của các đại học lừng danh thế giới như New York, Sorbone (Pháp).... Ta thấy rõ phân khu văn hóa này ngoài mục đích thu hút du lịch thế giới còn có mục đích đóng góp vào sự đầu tư giáo dục cho dân Abu Dhabi và trong vùng cũng như cung cấp cho họ nhiều công ăn việc làm chuyên nghiệp.

Abu Dhabi UAE

http://www.overseaspropertymall.com/Images/gate7_sorouh_Abu-Dhabi.jpghttp://freshome.com/wp-content/uploads/2008/10/twin-eco-towers-abu-dhabi-1.jpghttp://media-cdn.tripadvisor.com/media/photo-s/01/02/d1/a0/abu-dhabi.jpghttp://www.hotelindubai.com/real-estate/dolphin-towers/dolphin_towers_abu_dhabi.jpghttp://static.dezeen.com/uploads/2007/02/zha_abu-dhabi_main-lobby.jpghttp://www.realestatewebmasters.com/blogs/uploads/abu-dhabi-property(1).jpghttp://www.iseing.org/emcis/EMCIS2010/images/Abu%20Dhabi/abudhabi.jpg

Ferrari Theme Park in Abu Dhabihttp://www.zercustoms.com/news/images/Ferrari/Abu-Dhabi-Ferrari-Theme-Park.jpg

No comments:

Post a Comment